Ks. Stanisław Sobczak (1920 - 1999)

Stanisław Sobczak ur. się 30 kwietnia 1920 r. w Piekarzewie niedaleko Pleszewa jako syn kolejarza Andrzeja Sobczaka i Anny z domu Kowalczyk. Był dziewiątym z kolei dzieckiem liczącej 11-ścioro dzieci rodziny. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Kowalewie kontynuował naukę w Gimnazjum w Pleszewie, gdzie w roku 1938 zdał maturę. Po maturze zgłosił się do Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. W tym też roku podjął formację intelektualną i duchową przygotowując się do życia kapłańskiego. Wybuch II wojny światowej przerwał tę drogę. W okresie wojennym kleryk Stanisław pracował jako robotnik rolny i leśny a także w cegielni w Kowalewie. W tym czasie dał się poznać jako nauczyciel dokształcający swoich kolegów - pracowników. Po zakończeniu wojny wraca do Seminarium. Po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych, w dniu 11 czerwca 1949 r. z rąk ówczesnego Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego i Warszawskiego, Prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego otrzymuje święcenia kapłańskie. Władza Duchowna ks. neo-prezbitera Stanisława kieruje do pracy duszpasterskiej w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy w charakterze wikariusza. Kilka miesięcy później ks. Stanisław podejmuje studia specjalistyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z katolickiej nauki społecznej. Studia wieńczy obroną pracy doktorskiej (1952) zatytułowanej "Moralne wartości pracy ludzkiej" napisanej pod kierunkiem Ks. Prof. Doktora Kellera. Po powrocie do Gniezna podejmuje pracę wychowawczo-dydaktyczną (prefekt i profesor) i administracyjną (prokurator) w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Z inicjatywy ks. prefekta Sobczaka Ks. Prymas Stefan Kard. Wyszyński, dekretem z dnia 7 stycznia 1957 r., tworzy nową parafię w Gnieźnie na Osiedlu Grunwaldzkim pod wezwaniem Chrystusa Wieczystego Kapłana. Pierwszym proboszczem tej parafii zostaje ks. dr Stanisław Sobczak. Nowy proboszcz musi starać się o wszystko. Najpierw o miejsce dla służby Bożej. Udaje mu się zorganizować i utworzyć kaplicę w jednym z powojskowych baraków, w jakich mieszkała znacząca część parafian tej nowej placówki duszpasterskiej. W parafialnej kaplicy już 10 marca 1957 r. pierwszą Mszę św. odprawi! ówczesny biskup sufragan gnieźnieński Lucjan Bernacki. Młody, pełen zapału i energii proboszcz gromadzi wokół siebie wiernych i razem z nimi podejmuje usilne starania o uzyskanie zezwolenia na budowę kościoła parafialnego. Załatwienie tej zgody okazało się niewyobrażalnym trudem, wymagającym uporu i determinacji. Ówczesne władze polityczne mnożyły szereg przeciwności łącznie z zaborem zgromadzonych już materiałów budowlanych (cegieł wyprodukowanych sposobem gospodarczym przez parafię) i środków pieniężnych (defraudacja funduszy zdeponowanych na budowę kościoła na specjalnym koncie bankowym). Proboszcz i parafianie nie tracą jednak ducha, nie dają się zniechęcić. Nie ustają także w modlitwie skierowanej do Pana Boga o łaskę budowy świątyni. W 1974 r. staje się coś, co dotąd było niemożliwe przez długich 17-ście lat. Parafia Chrystusa Wieczystego Kapłana w Gnieźnie, jako pierwsza w Archidiecezji Gnieźnieńskiej w okresie rządów Polski Ludowej, otrzymuje zezwolenie na budowę własnej świątyni. Ks. kan. Sobczak utrzymywał, że to zezwolenie zostało uzyskane za pośrednictwem wstawiennictwa Maryi Niepokalanej i nowo błogosławionego kapłana, męczennika Maksymiliana Kolbe, którym parafianie wytrwale powierzali tę sprawę. Formalnie zezwolenie zostało wydane przez Urząd Wojewódzki w Poznaniu. Rozpoczął się trudny ale zarazem niezwykły i entuzjastyczny czas budowy. Ks. dr Sobczak był wszędzie, przy każdej pracy i w każdym czasie. Nie bał się żadnej pracy fizycznej, nawet tej najcięższej, nie oszczędzał się. Budowało to i mobilizowało jego Parafian. Rosnąca świątynia była w dosłownym znaczeniu dziełem całej wspólnoty parafialnej: mężczyzn, kobiet, młodzieży i dzieci, mieszkańców wszystkich ulic i wiosek. Z ziemi wyłaniała się dostojna bryła kościoła: najpierw dolnego, później górnego i kompleksu katechetycznego. Już po sześciu latach tę budowę ukończono, zaś dzień 7 października 1980 r. wpisał się na trwale w historię Parafii, bowiem w tym dniu ks. kard. Stefan Wyszyński dokonał konsekracji nowej świątyni. Radość ks. proboszcza i parafian została pomnożona także i przez poświęcenie - w tym samym dniu -rozbudowanej plebanii, którego dokonał biskup Jan Czerniak. W dowód uznania dla pracy ks. proboszcza Sobczaka ks. Prymas Wyszyński obdarzył go w roku 1978 godnością kanonika gremialnego kapituły św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim. Po ukończeniu 75 roku życia, zgodnie z wymaganiem prawa kościelnego, doświadczając wielu chorób (szczególnie cukrzycy i choroby Bergera) przeszedł na emeryturę. Następca, ks. Andrzej Grzelak pozwolił mu zamieszkać nadal w dotychczas zajmowanym przez siebie mieszkaniu. W życiu Ks. kan. Sobczaka znaczącą datą był także dzień 13 czerwca 1999 r., w którym obchodził on 50-lecie swego kapłaństwa. W czasie Mszy św. dziękczynnej świątynia zbudowana przez dostojnego Jubilata bardzo się wypełniła. Na uroczystość licznie przybyli wzruszeni Parafianie, krewni, przyjaciele. Nie zabrakło władz miasta z panem prezydentem na czele, radnych i działaczy społecznych. List z gratulacjami przysłał także Lech Wałęsa, były prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Z okazji tej rocznicy wydano również okolicznościowy folder. W nim możemy przeczytać m.in.: "Ks. Kan. Dr Stanisław Sobczak od samego początku "proboszczowania" na terenie Gniezna - Południa bez reszty poświęcił się sprawom lokalnej społeczności i czynnie włączył się do współpracy z samorządem mieszkańców. Do dnia dzisiejszego patronuje Radzie Osiedla Grunwald... Dzięki autorytetowi i predyspozycji dzisiejszego Jubilata, który nazywany jest "Gospodarzem" i "Ojcem" terenu, z jego inicjatywy i pod jego nadzorem, przy ścisłej współpracy z Radą Osiedla zmieniło się oblicze rejonu. Do ważniejszych inicjatyw należy zaliczyć: budowę przychodni zdrowia, rozbudowę szkoły, budowę sali gimnastycznej. Dzięki współpracy ks. Sobczaka i Rady Osiedla powstał dom użyteczności publicznej, w którym mieszczą się poczta, biblioteka z czytelnią sala klubu osiedlowego, biuro Osiedla i salonik fryzjerski. Wspólnymi siłami wykonano wiele prac, które służą mieszkańcom osiedla - gazociąg, oświetlenie, drogi, chodniki, likwidacja wysypiska śmieci, telefonizacja i wiele innych. Ks. Stanisław Sobczak włączył się czynnie do rozwiązywania wszystkich problemów społecznych, charytatywnych, estetycznych i kulturalnych osiedla. Współpracował nie tylko z Radą ale również z instytucjami i władzami miasta i województwa. Za opracowanie memorandum, w którym wskazuje sposoby poprawy sytuacji ekonomicznej miasta, uzyskał w 1989 roku honorowe obywatelstwo miasta Gniezna, a później tytuł Gnieźnianina Roku i Wielkopolanina Roku. Sprawiedliwość i wdzięczność domagały się uwieńczenia i upamiętnienia ponad 40-letniej działalności wśród nas. W dniu 7 maja 1996 roku, w dniu imienin naszego Dobroczyńcy, został umieszczony w sali świetlicowej domu użyteczności publicznej portret ks. Stanisława Sobczaka "Na wieczną rzeczy pamiątkę". Tyle folder. W sierpniu Ks. Kanonik zasłabł w swoim mieszkaniu. Po kilku dniach pobytu w szpitalu, najpierw miejskim przy ul. św. Jana, a później wojewódzkim przy ul. Poznańskiej, w dniu 20 sierpnia 1999 zakończył swoje ziemskie życie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w Gnieźnie 22 i 23 sierpnia (niedziela i poniedziałek) w kościele parafialnym Chrystusa Wieczystego Kapłana. W pierwszym dniu, w dniu wprowadzenia zwłok ceremoniom przewodniczył Metropolita Gnieźnieński Arcybiskup Henryk Muszyński a homilię wygłosił miejscowy proboszcz i następca Zmarłego ks. Andrzej Grzelak. W poniedziałek obrzędy pogrzebowe odbyły się pod przewodnictwem Biskupa Stanisława Gądeckiego. Koncelebrowaną Mszę św. pogrzebową poprzedziły Liturgia Godzin (Godzina Czytań i Jutrznia) i różaniec. Homilię wygłosił ks. prał. Eugeniusz Jaworski były wikariusz Zmarłego. Ciało śp. Ks. Kanonika złożono w krypcie kaplicy cmentarnej parafii św. Wawrzyńca. W pogrzebie uczestniczyło łącznie ponad stu kapłanów oraz liczne rzesze parafian i mieszkańców Gniezna. Na ufundowanej wkrótce tablicy nagrobnej umieszczono napis: "Budowniczy kościoła... Zasłużony działacz społeczny". /ks. Andrzej Grzelak Dziekan Dekanatu Gniezno I/